Gönderen Konu: iPhone'dan Uzak Durmak için Beş Neden  (Okunma sayısı 8692 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı fortran

  • Forum Gurusu
  • *****
  • İleti: 1.671
  • Bir insanı sevmekle başlar her şey...
    • get GNU
iPhone'dan Uzak Durmak için Beş Neden
« : 26 Nisan 2014, 07:05:41 ös »
 iPhone 3G'den uzak durmak için 5 gerçek neden:

    * iPhone özgür yazılımı tamamen bloke eder. Geliştiriciler Apple'a bir harç ödemek zorundadırlar. Böylece şirket, herkesin telefonunda hangi yazılımın bulunup bulunamayacağına karar veren tek yetkili durumundadır.
    * iPhone DRM (Digital Restrictions Management – Sayısal Sınırlamalar [Haklar] Yönetimi) teknolojisini onaylamakta ve destekler.
    * iPhone konumunuzu belirler ve başkalarının bilginiz dışında sizi izlemesi için çeşitli yollar sağlar.
    * iPhone, Ogg Vorbis ve Theora gibi patentsiz ve DRM özelliği bulunmayan formatları oynatmayacaktır.
    * iPhone tek seçenek değildir. Ufukta özgürlüğünüze saygı gösteren, bilgilerinizi sızdırmayan, ücretsiz medya formatlarını oynatan ve FreeRunner gibi yazılımları kullanmanıza izin veren daha iyi alternatifler vardır.

Bay Jobs'a göre; "Bu telefon, telefon kavramını sonsuza kadar değiştirmiştir".

Katılıyoruz. İşinden tatmin olmayan bir yılan yağı satıcısı telif haklarıyla korunan yazılımların ve DRM teknolojisinin evinize girmesini sağlamakla kalmıyor. Jobs, bunların aynı zamanda cebinizde de bulunması gerektiğini düşünüyor.

iPhone'un görsel tasarımına bu denli vurgu yapılmasının bir nedeni var. Apple'ın, duyduğu endişe sonucu oluşturduğu, kendi telefonunuzun pilini bile değiştirmenize izin vermeyecek tarzda geliştirilen, berbat kasa montaj yönteminin bir nedeni var.

Apple, pazarlama ve görsel tasarım teknikleri sayesinde, sadece bir Apple almanın sizi seçkin bir topluluğun bir parçası yapacağına dair bir yanılsama üretiyor. Fakat kullandıkları teknoloji açıkça, insanları ayrı ayrı sayısal hücrelere bölmek ve Apple'ı tek gardiyan haline getirmek için seçilmiş. İşiniz, insanların kilitlenme ayrıcalığına erişmek için para ödemesine dayanıyorsa hapishane daha iyi, lüks bir yer olarak görünecek, parmaklıklar da fazla fark edilmeyecektir.

Durun biraz, kilit mi? Hapishane mi? Bu bir telefon. Biraz ileri gitmiyor muyuz?

Maalesef, ileri gitmiyoruz. Burada ne kadar ileri gidilebileceği Jobs ve Apple tarafından gösteriliyor. iPhone, çok eski ve temel değerlere yapılan bir saldırıdır. Bu saldırı, eşyaların insanları değil, insanların eşyalarını kontrol hakkına, özgürce haberleşme ve paylaşma hakkına, gizliliğin önemine yapılmaktadır.

iPhone telefon çağrıları yapar, fakat o yalnızca bir telefon değildir. Genel amaçlı bir bilgisayardır, hatta donanım bakımından muhtemelen birkaç yıl önce masalarımızda bulunan bilgisayarlardan daha güçlüdür. Aynı zamanda bir izleme cihazıdır ve diğer patentli GPS özellikli telefonlar gibi, nerede bulunduğunuzu bilginiz dışında başkalarına haber verir.

Kasım 2007 itibarı ile dünya üzerinde 3,3 milyar kişide cep telefonu bulunuyordu ve bu sayı hızlanarak artmaya devam ediyor. Bu insanların çoğu için cep telefonları sahip oldukları en önemli bilgisayarlar hâline geliyor. Haberleşmeleri için hayati ve her an onlarla birlikteler. En korkutucu ihtimallerden biri, kullandıkları bütün teknolojilerin insanlar âleyhine dönebileceğidir.

Fakat iPhone ve önceki genel amaçlı bilgisayarlar arasında önemli bir fark vardır: iPhone istendiğinde kırılabilir. Teorik olarak birçok farklı programı çalıştırma kapasitesindedir ama yazılım uygulamaları ve medya Apple'ın ironik olarak ifade edilen Sayısal Sınırlamalar Yönetimi (Digital Restrictions [Rights] Management – DRM) teknolojisi ile sınırlıdır – "Temiz Oyun (FairPlay)".

Kirli Oyun

Apple'ın DRM sistemi faaliyetlerinizi izler ve size ne yaypı ne yapamayacağınızı söyler. Yapmanıza izin verilmeyen şey, Apple'ın istemediği herhangi bir yazılımı yüklemektir. Bu sınırlama, geliştiricilerin, serbestçe paylaşmanızı, kopyalamanızı ve değiştirmenizi istediği, özgür yazılımları yüklemenizi engeller.

Özgür yazılım bize masa üstümüzde, GNU/Linux işletim sistemi, Firefox web tarayıcısı, OpenOffice.org araçları ve internette birçok sitenin altyapısını oluşturan Apache web sunucusu gibi birçok heyecan verici ürün sunmuştur. Niçin yolundan çıkarak böyle geliştiricilerin önünü tıkayan bir bilgisayar almak isteyelim ki?

Bu sistem tek başına Apple'ın kirli oyunu değildir. iPhone'lar şu anda sadece mağazalarda aktive edilebilmektedir (A.B.D. hariç. Bu ülkenin Patent Dairesi, tüketicilerin telefonlarının kilitlerini kaldırmaya ve farklı bir operatöre geçme hakları bulunduğuna karar vermiştir).

Parmakla işaretleme (bununla dokunmatik ekranı kastetmiyoruz)

Jobs, bu sınırlamaların tümünün gerekli olduğuna inanmamızı isterdi. Şikayet ettiğimizde o da başını sallayıp hemfikir olduğunu belirtiyor ve kendisinin de durumdan hoşnut olmadığını söylüyor. İddia ettiğine göre Apple, kendi iyiliğimiz için, bütün telefon ağının güvenliği ile istediğimiz filmlere ve müziklere erişim izni vermek için, bu sınırlamaları mecburen cihaza dâhil etmişti.

Fakat, toplumdan gelen baskı sonucu Jobs’un yaptığı DRM karşıtı ve özgürlük taraftarı ateşli konuşmasının üstünden bir buçuk sene geçti. Büyük bir çekinmeyle, iTunes üstünde bir avuç dosyanın DRM özelliğinin kaldırılmasına izin verdi ama bunların patentli, DRM enfeksiyonu bulaşmış iTunes yazılımı ile satın alınmış olması zorunluluğunu olduğu gibi korudu. O zamandan beri, bu sözlerin gerektirdiği hiçbir şeyi kesinlikle yapmadı. Film ve video işlerinde DRM zorlamasını sürdürdü. Ve şimdi aynı zamanda bunu mobil yazılım uygulamalarına da getiriyor. O sözlerin, aykırı sesleri bastırmak için yapılan rol gereği söylenmiş olduğu açıkça anlaşılıyor.

Gerçek şu ki çalışmalarını ücretsiz ve özgürce paylaşmak isteyen binlerce yazılım, müzik ve medya yapımcısı, geliştiricisi bulunmakta. Bu durum komik, hatta utanç verici. Çünkü Apple’ın işletim sistemi olan OS X aslında, çalışmalarını diğerlerinin kopyalaması, değiştirmesi ve iyileştirmesi için gönüllü olarak özgürleştirmiş olan yazılımcılar tarafından geliştirilen programlar üzerine inşa edilmiştir. İnsanlar değiştirme, geliştirme ve yenilikler yapma özgürlüğüne sahip olduklarında heyecan verici ve faydalı yaratıcılıklar sergilerler. Halihazırda insanlar mobil platformlarda çalıştırılmak üzere kendi özgür yazılımlarını da geliştiriyorlar. Telefon şebekesi hâlâ işlerliğini koruyor.

Jobs'un rekabetten korktuğunu ve bu nedenle de tehditler ve mazeretler ürettiğini biliyoruz. Bu sadece bir iş tarzı seçimi ve aynı zamanda bizim desteklemememiz gereken bir seçim. Jobs iPhone’un sizi kısıtlamasını istiyor çünkü sizin paranızı istiyor ve arttırılmış kontrol bu amaca hizmet eden için bir araç. İsteği, sizden mümkün olduğu kadar fazla almak, geriye mümkün olduğu kadar az vermek ve maliyetlerini mutlak olarak asgaride tutmak istiyor. iPhone’un yapmasını istemediği şeyleri yapmasını sağlayacak yazılımları kimsenin geliştirmediğinden emin olmak istiyor. Çünkü bu tür yazılımlar Kirli Oyun'u daha az kirli hale getirebilir, alternatif medya formatlarını oynatabilir, kullanıcıya telefonundan onu izleyen insanlara neler gönderildiğini tam olarak gösterebilir ve hatta bu izinsiz bilgi iletiminin önenmesini bile sağlayabilir.


FreeRunner

Görmek istediğimiz gelecekte olmak

Neyse ki çok yakında bütün rahatlığıyla özgürlüğümüzü Apple'a, Microsoft'a, BlackBerry'e ya da bir başkasına satmadan aynı zamanda da telefon çağrıları yapan bir mobil bilgisayara sahip olacağız.

Neo FreeRunner, gelecek vaad eden, GNU/Linux işletim sistemi geliştirmekten sorumlu olan dünya çapındaki topluluk ile işbirliği içinde üzerinde çalışılmakta olan bir özgür yazılımlı telefon. Bu geliştiriciler, çalışmalarını paylaşmak isteyen, kendi yaptıklarını sizin ve diğerlerinin de yapabilmesini isteyen, çalışmalarını kendilerinden önce gelen ve yeni, güçlü cihazlar yapmak isteyen kişilerin çalışmaları üzerine inşa eden insanlardır.

Jobs da çalışmalarını kendinden öncekilerin çalışmaları üzerine kurmuştur fakat bu iyiliğe verdiği tek cevap merdiveni tekmelemek ve yaptığı şeyi başkalarının da yapmasını önlemeye çalışmaktır. Müşterileri de mücadeleye devam etmektedir, Apple'a göre Ocak 2007’de, satılan 1.4 milyon iPhone'un 250.000'den fazlasının kilidi, kullanıcıları tarafından kaldırılmıştır. Jobs, kabullenmek yerine bunun durdurulması gerektiğini düşünmektedir.

Bir seçeneğimiz var. FreeRunner hala iPhone kadar yetenekli ve şık değil. Fakat sahip olduğu potansiyel olarak bakılırsa, aç gözlü, dürüst olmayan ve sırlarla dolu tek bir kuruluş yerine dünya çapında bir topluluk tarafından destekleniyor olması onu birkaç ışık yılı ileri götürüyor. Özgürlüğümüzü ve paramızı parlak yüzeyli bir şeyle değiştirebiliriz ya da daha az para harcayıp özgürlüğümüzü koruyarak daha iyi bir işi desteklemiş oluruz. İş yaşantısının ahlaklı olmasını istiyorsak, ahlaklı işleri ödüllendirmeliyiz. Özgürlüğümüzü elimizden almak isteyen şirketleri zenginleştirmeyerek ve bize saygı duyanları ödüllendirerek daha iyi bir geleceğin gerçekleşmesine yardım edebiliriz.

ÇEVİRMEN NOTU:  Yazının orijinal hâline  5 reasons to avoid iPhone 3G bağlantısından erişebilirsiniz.

ÇEVİREN: Serdar BİLEN

cagataycebi.com